Dünyada ve Türkiye'de Baris Gazeteciligi (PDF)

Medya organlari baris tartismalarina karsi tarafsiz kalamazlar. Bu düsünce göreceli olarak yeni bir gazetecilik anlayisi olan Baris Gazeteciliginin temel ilkesini, temel çikis noktasini teskil eder. Bu çalisma gazetecinin krizlerden çikis sürecinde aktif rol oynamasi fikri üzerine tartismalarin ötesine geçmeye ve baris gazeteciliginin somut islevselligi üzerine egilme amacindadir. Bu çalismanin amaci sadece gazetecinin faaliyetleriyle barisi tesvik edip etmemesi gerektigini bilmek degil. Amaçlanan netice baris gazeteciliginin uygulanabilirliginin elestirel tahlilini yapmaktir: Yani bu modeli izleyen medyatik bir yapi islevsel olabilir mi? Medya islevini yerine getirirken ifade özgürlügü, basin özgürlügü gibi bir takim haklardan da ayricalikli olarak yararlanir. Bununla beraber medyanin her seyden sorumsuz olduguna hükmedilemez. Medyanin hukuki oldugu kadar etik bir takim degerlere itibar etmesi gerektigi de genel kabul görmüs bir düsüncedir. Bu degerlerden bir tanesi de medyanin hem hukuki hem ahlaki anlamda baris için hizmet etmesi gerektigi yolundaki görüstür. Sivil toplumun en önemli beklentilerinden biri olan özgür medya, siyasi, ekonomik, kültürel kamplasma ve çatismalardan kendini soyutlayabildigi oranda bagimsiz ve tarafsiz bir sekilde bu rolü üstlenebilir. Bizim çalismamizin konusu olan gazetecilik yaklasimi Baris Gazeteciligi, Çatismalara Duyarli Gazetecilik, Arabulucu ya da Araci Gazetecilik, Proaktif Gazetecilik, Önleyici Gazetecilik gibi çesitli isimlerle anilsa da hepsi ayni ve tek kavram üzerinde birlesir: Kitle iletisimi tekniklerinin anlasmazlik ve çatismalarin önlenmesine ve barisçi yollarla çözümüne yönelik amaçlarla kullanilmasi. Biz bu çalismamizda söz konusu gazetecilik yaklasimini, barisi hedefledigi ve ona ulasma konusunda aktif tavir benimsedigi için, bu anlayisi daha iyi tarif eden Baris Gazeteciligi terimiyle tanimlamayi tercih edecegiz.