Hoa nh¿n nh¿c (T¿ sách R¿ng M¿ Tâm H¿n, #8) / T¿ sách R¿ng M¿ Tâm H¿n (ePub)

Cuộc sống quanh ta luôn có biết bao diều trái ý. Trong dời sống vật chất cũng như tinh thần, mỗi một sự việc xảy dến cho ta dều phụ thuộc vào vô số những nguyên nhân dến từ bên ngoài, và rất nhiều trong số những nguyên nhân ấy lại chẳng bao giờ nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta. Vì thế, chúng ta không bao giờ có thể nói chắc dược rằng một sự việc nào dó rồi có diễn ra theo dúng ý muốn của mình hay không. Hơn thế nữa, khả nang bất như ý lại dường như luôn chiếm một tỷ lệ lớn hơn nhiều so với những trường hợp xuôi chèo mát mái.

Nhưng có một vấn dề mà có lẽ chúng ta ai cũng phải thừa nhận là, trong hầu hết các trường hợp trái ý thì những thương tổn về mặt vật chất dối với ta thường không quan trọng bằng sự tổn thương về mặt tinh thần, tình cảm. Khi bạn hỏng thi vào dại học chẳng hạn, vấn dề quan trọng hơn dối với bạn không phải là việc phải mất thêm một nam học lại, mà chính là những áp lực tâm lý nặng nề trước sự thất vọng của gia dình và những mặc cảm thua kém bè bạn. Chính những trạng thái tinh thần tiêu cực này mới là nguyên nhân chính yếu dẫn dến sự khổ dau, dằn vặt trong những trường hợp trái ý mà chúng ta gặp phải. Và cũng chính những hệ quả tinh thần này mới tồn tại lâu dài, deo bám chúng ta một cách dai dẳng, ngay cả khi mọi hệ quả về mặt vật chất có thể dã dược giải quyết xong.

Hầu hết những quy luật tự nhiên quanh ta cũng diễn ra theo hướng ngược lại với lòng mong muốn. Không ai muốn chết di, nhưng rồi mọi người dều phải chết. Ai cũng muốn dược mãi mãi trẻ dẹp, tráng kiện, nhưng rồi mọi người ai cũng phải già yếu di. Ai cũng muốn dược khỏe mạnh, nhưng rồi mọi người không ai thoát khỏi bệnh tật. Không ai muốn bị chia cách vĩnh viễn với những người thân yêu, nhưng rồi theo thời gian những người thân quanh ta cứ lần lượt ra di mãi mãi... Tất cả những diều ấy dều là nguyên nhân dẫn dến những tâm trạng khổ dau trong dời sống.

Ðạo Phật nhìn nhận sự thật này ở một tầm vóc lớn lao và toàn diện hơn nhiều so với những gì mà chúng ta thường gặp phải và nhận biết trong từng giai doạn của dời sống. Mỗi người chúng ta thường chỉ nhận biết dược một số những khía cạnh nhất dịnh nào dó mà chúng ta cho là khổ dau, và vẫn không ngừng dắm say trong vô số những niềm vui nhỏ nhặt, những sự dam mê không tồn tại dài lâu mà chúng ta lại cho là ý nghĩa của dời sống... Nhưng từ xa xưa dức Phật dã nhìn thấy rõ bản chất thực sự của dời sống vốn hoàn toàn không giống như hầu hết chúng ta lầm tưởng. Ngài dạy rằng: Toàn bộ dời sống của chúng ta, hay nói rộng hơn là toàn bộ dời sống của mọi chúng sinh trong cõi thế giới mà ta dang sống, dều dược cấu thành bởi vô số sự chịu dựng những diều bất như ý, những nguyên nhân dẫn dến khổ dau.